Nerwica żołądkowa – przyczyny, objawy, leczenie
Nerwica żołądkowa, nazywana również dyspepsją czynnościową o podłożu nerwicowym, to zaburzenie pracy układu pokarmowego związane ze stresem i napięciem emocjonalnym. Objawy nie wynikają z chorób organicznych żołądka, lecz z reakcji organizmu na przewlekły stres. To przykład, jak silnie nasza psychika wpływa na ciało.
Dlaczego nerwica „uderza” w żołądek?
Układ pokarmowy jest szczególnie wrażliwy na emocje, ponieważ ściśle współpracuje z układem nerwowym. To właśnie dlatego w sytuacjach stresowych wiele osób odczuwa ból brzucha, nudności czy zgagę – w przypadku nerwicy objawy te stają się przewlekłe.
Przyczyny nerwicy żołądkowej
Nerwica żołądkowa nie ma jednej przyczyny. To raczej złożony mechanizm, w którym kluczową rolę odgrywają emocje, styl życia i predyspozycje psychiczne.
Najczęstsze czynniki wywołujące:
- przewlekły stres w pracy lub domu,
- silne przeżycia emocjonalne (np. strata, konflikty),
- zaburzenia lękowe i depresyjne,
- perfekcjonizm i skłonność do zamartwiania się,
- nieregularny tryb życia i niezdrowa dieta,
- brak odpoczynku i przeciążenie obowiązkami.
Objawy nerwicy żołądkowej
Symptomy nerwicy żołądkowej mogą przypominać objawy chorób układu pokarmowego, dlatego diagnoza często wymaga wykluczenia innych schorzeń.
Typowe objawy:
- bóle brzucha i skurcze,
- nudności i uczucie „ścisku w żołądku”,
- zgaga i pieczenie w przełyku,
- odbijanie, wzdęcia, uczucie pełności,
- biegunki lub zaparcia,
- brak apetytu lub przeciwnie – napady głodu,
- nasilanie się objawów w sytuacjach stresowych.
Jak odróżnić nerwicę żołądkową od innych chorób?
Objawy nerwicy często są mylone z wrzodami, refluksem czy zespołem jelita drażliwego. Różnica polega na tym, że w badaniach gastrologicznych nie stwierdza się zmian chorobowych, a symptomy mają charakter przewlekły i zmienny w zależności od stresu.
Porównanie – nerwica żołądkowa a inne choroby:
| Schorzenie | Charakter objawów | Różnice |
|---|---|---|
| Nerwica żołądkowa | ból, nudności, zgaga nasilane przez stres | brak zmian w badaniach gastroskopowych |
| Wrzody żołądka | silny, piekący ból, głównie po jedzeniu | obecne zmiany zapalne, nadżerki |
| Refluks | cofanie treści żołądkowej, zgaga | objawy nasilają się w pozycji leżącej |
| Zespół jelita drażliwego (IBS) | biegunki/zaparcia, wzdęcia | objawy głównie w jelitach, nie w samym żołądku |
Leczenie nerwicy żołądkowej
Terapia powinna obejmować zarówno leczenie objawów, jak i źródeł problemu – czyli stresu i napięcia emocjonalnego.
Metody leczenia:
- psychoterapia – szczególnie skuteczna jest terapia poznawczo-behawioralna (CBT),
- farmakoterapia – leki przeciwlękowe lub przeciwdepresyjne (przy nasilonych objawach),
- leki objawowe – środki rozkurczowe, przeciwwzdęciowe czy osłonowe na żołądek,
- techniki relaksacyjne – medytacja, joga, ćwiczenia oddechowe,
- zmiana stylu życia – zdrowa dieta, regularne posiłki, ograniczenie kawy i alkoholu.
Jak radzić sobie z nerwicą żołądkową na co dzień?
Poza leczeniem specjalistycznym, warto wprowadzić zmiany w codziennym funkcjonowaniu, które zmniejszą nasilenie objawów.
Zalecane działania:
- jedz mniejsze, ale częstsze posiłki,
- unikaj ciężkostrawnych i tłustych potraw,
- zadbaj o regularny sen i odpoczynek,
- wprowadź umiarkowaną aktywność fizyczną,
- ogranicz stres przez planowanie dnia i odpoczynek,
- znajdź hobby, które odpręża i odciąga myśli od problemów.
Nerwica żołądkowa to zaburzenie, które łączy ciało i psychikę. Objawy przypominają choroby układu pokarmowego, ale ich źródłem jest stres i napięcie emocjonalne. Skuteczne leczenie wymaga współpracy lekarza, psychoterapeuty i samego pacjenta. Dzięki odpowiedniej terapii i zmianom stylu życia można znacząco poprawić komfort życia i zredukować dolegliwości.